espa espa espa espa

Η κρυπτεία (ή Λακωνική) σκυτάλη (5ος αι. π.Χ.)

Πρόκειται για μια λεπτή ταινία (3 mm) κατεργασμένου δέρματος, την οποία ο αποστολέας τύλιγε σε κυλινδρικό ξύλο και πάνω της έγραφε το μήνυμά του οριζόντια. Στη συνέχεια, την ξετύλιγε και την παρέδιδε στον αγγελιαφόρο. Κανείς δεν μπορούσε να τη διαβάσει, παρά μόνο ο παραλήπτης που την ξανατύλιγε σε ξύλο ίσης διατομής. Χρησιμοποιήθηκε από τον 7ο αιώνα π.Χ. για την ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των εφόρων, του βασιλιά και του αρχιστράτηγου των Λακεδαιμονίων. Στη συγκεκριμένη σκυτάλη αναπαρίσταται το απελπισμένο μήνυμα που έστειλαν οι Λακεδαιμόνιοι στη Σπάρτη μετά την ήττα τους στη ναυμαχία της Κυζίκου το 410 π.Χ.: «Έρρει τα κάλα, Μίνδαρος απεσσούα, πεινώντι τώνδρες, απορείομες τι χρη δραν» δηλ. «Χάθηκαν τα πλοία, ο Μίνδαρος σκοτώθηκε, οι άνδρες πεινάνε, απορούμε τι πρέπει να κάνουμε».