Η δυσκολία της έλξης μεγάλων φορτίων λύθηκε οριστικά στην αρχαία Ελλάδα με την επινόηση ισχυρών μηχανημάτων που χαρακτηρίζονταν συνήθως με το γενικό όρο βαρουλκοί. Με την ανακάλυψη της μηχανικής έλικας (ατέρμων κοχλίας) και την εφαρμογή της σε κιβώτια οδοντωτών τροχών, η υπερνίκηση μεγάλων βαρών φαινόταν πλέον ότι δεν είχε όρια. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Αρχιμήδης εφάρμοσε αυτήν την τεχνική, παρουσία του βασιλιά Ιέρωνα B΄ και κατάφερε, περιστρέφοντας έναν χειρομοχλό και εξασκώντας ελάχιστη δύναμη, να καθελκύσει μόνος του το κολοσσιαίο πλοίο «Συρακουσία», το οποίο είχε ναυπηγηθεί υπό την επίβλεψή του. Παρατηρώντας αυτήν την ανεξάντλητη υπερνίκηση μεγάλων βαρών με την προσθήκη επιπλέον οδοντωτών τροχών ή τροχαλιών, αναφώνησε ενθουσιασμένος «δῶς μοι πᾶ στῶ καὶ τὰν γᾶν κινάσω», δηλαδή δώσε μου ένα σημείο να σταθώ και τη γη θα μετακινήσω (Πάππος ο Αλεξανδρεύς).
Για παράδειγμα, έλικα συνεργαζόμενη με οδοντωτό τροχό 500 οδόντων, με λόγο χειρομοχλού-αξονίσκου έλικας 1:10 και λόγο οδοντωτού τροχού-τυμπάνου 1:10, αυξάνει την εφαρμοζόμενη δύναμη 50.000 φορές!characterized by the general term windlasses.
The discovery of the endless screw (helix) and its application into gearboxes showed that overcoming heavy weights would no longer have any limits.
According to legend, Archimedes applied this technique in the presence of the king Hieron II and he managed single-handedly, by simply turning a lever and applying minimal force, to launch the colossal ship “Syracusia”, which was built under his supervision.
Observing this endless overcoming of heavy loads by adding gears or pulleys, he excitedly exclaimed “Give me a place to stand, and I will move the earth” (Pappus of Alexandria).
For example, the combination of a screw and a gear that has 500 teeth, having a lever to screw axis ratio of 1:10 and a gear to drum ratio of 1:10, increases the applied force 50,000 times!
