espa espa espa espa

Το (ο)στομάχιον (3ος αι. π.Χ.) – Το πρώτο παζλ της ιστορίας

Πρόκειται για ένα πνευματικό παιχνίδι, πρόγονο των παζλ και του τάνγκραμ. Παράλληλα αποτελεί ένα μαθηματικό πρόβλημα του Αρχιμήδη. Το παιχνίδι απαρτίζεται από ένα τετράγωνο διαιρεμένο σε 14 γεωμετρικά σχήματα. Σκοπός του παιχνιδιού είναι ο παίκτης να ξανασχηματίσει με όσο το δυνατόν περισσότερους τρόπους και με όλα τα κομμάτια (σαν παζλ) το τετράγωνο ή (σαν τάνγκραμ) κάποιες συγκεκριμένες φιγούρες (π.χ. μια περικεφαλαία, μια χήνα που πετάει, έναν πύργο, μια κολόνα, έναν ελέφαντα, ένα αγριογούρουνο, ένα σκυλί που γαβγίζει, έναν κυνηγό που παραμονεύει). Στο ομώνυμο πρόβλημα, ο Αρχιμήδης αποδεικνύει ότι το εμβαδόν καθ’ ενός από τα 14 κομμάτια είναι ρητό υποπολλαπλάσιο του εμβαδού του αρχικού τετραγώνου, και αναζητά το «πλήθος» των συνδυασμών της δημιουργίας του. Μόλις το 2003, μέσω εξειδικευμένου προγράμματος ηλεκτρονικών υπολογιστών, αποδείχτηκε ότι υπάρχουν 536 μοναδικοί συνδυασμοί ή 17.152, αν υπολογιστούν και οι συμμετρικοί τους με περιστροφές, κατοπτρισμούς και πανομοιότυπα τρίγωνα.