Πρόκειται για μηχανισμό που χρησιμοποιούνταν για την ακριβή μέτρηση θαλασσίων αποστάσεων και η πατρότητά του αποδίδεται στον Αρχιμήδη.
Αποτελούνταν από ένα κιβώτιο με συμπλεκόμενους οδοντωτούς τροχούς και έναν ατέρμονα κοχλία, ο οποίος έφερε στην άκρη του έναν πτερυγιοφόρο υδροκίνητο τροχό. Η περιφέρεια του τροχού εσωτερικά των πτερυγίων ήταν εφαπτόμενη της στάθμης της θάλασσας και το κιβώτιο ήταν τοποθετημένο είτε πάνω σε ελκόμενο από το πλοίο πλωτήρα είτε στο εσωτερικό πλαϊνό του πλοίου, με τον άξονα του τροχού να διαπερνά τα τοιχώματά του. Ο τροχός περιστρεφόταν ανάλογα με την ταχύτητα του πλοίου και ένας βαθμονομημένος δίσκος (επί της εξωτερικής πλευράς του κιβωτίου) ενσωματωμένος στον άξονα του τελευταίου οδοντωτού τροχού υποδείκνυε τη διανυθείσα απόσταση.