espa espa espa espa

Εισαγωγή

Από τον 6ο αιώνα π.Χ. για τον ταχύ υπολογισμό πολύπλοκων πράξεων χρησιμοποιήθηκαν αριθμητήρια – άβακες με «πενταδικό» σύστημα αρίθμησης, βασισμένα στο ακροφωνικό («Αττικό») σύστημα, όπου κάθε κατηγορία (μονάδα, πεντάδα, δεκάδα, κ.ο.κ.) δηλωνόταν με το πρώτο γράμμα της. Ο Απολλώνιος ο Περγαίος στο απολεσθέν σύγγραμμά του «Ωκυτόκιον» περιέγραφε έναν σύντομο τρόπο υπολογισμού πολλαπλασιασμών, διαιρέσεων, κ.ά. που αποτελεί πρόδρομο των σύγχρονων αριθμομηχανών. Για την επίλυση πολύπλοκων εξισώσεων και την εύρεση περίπλοκων αριθμών επινοήθηκαν κινηματικοί υπολογιστικοί μηχανισμοί, όπως το «μεσολάβιον» του Ερατοσθένη, ο κυβιστής του «Πλάτωνος», ο τριχοτόμος του Νικομήδη και αλγόριθμοι, όπως το κόσκινο του Ερατοσθένη. Για τον υπολογισμό ημερολογίων και περιοδικών αστρονομικών φαινομένων επινοήθηκαν ευφυέστατοι πολύπλοκοι υπολογιστικοί μηχανισμοί, π.χ. τα πλανητάρια και οι ουρανόσφαιρες του Αρχιμήδη και του Ποσειδωνίου (3ος αι. π.Χ.) που, με τη χρήση συνεργαζόμενων οδοντωτών τροχών, προσομοίωναν με θαυμαστή ακρίβεια (σύμφωνα με τον Κικέρωνα) τις τροχιές και τις εκλείψεις του ηλίου, της σελήνης και των πέντε γνωστών πλανητών. Είναι εξαιρετικά σημαντικό το γεγονός ότι διασώθηκε ένας παρόμοιος μηχανισμός (από το ναυάγιο των Αντικυθήρων), που κατασκευάστηκε το 2ο αι. π.Χ. και τα υπολείμματά του εκτίθενται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.